hide and seek

PAGPAPAKILALA


Ito ay istorya ng paglalaro ng lima kabataan ng tagu-taguan. lima batang may kanya-kanyang kakayahan. Ang larong ito ang nagsilbing pananggalang ng lima mula sa sari-sariling halimaw. Ito rin ang magtutulak sa kanila upang lumikha ng clone ng kanilang halimaw hanggang sa lamunin sila nito at maglaho ang dating ningning ng halakhak ng mumunting anghel.



I. “Uwian na, uwian na!”

“Ate Trina, limang pisong pishbol! Ay, kwatro na lang pala ate! Tsk tsk, nahulog pa yung piso,” sabay kamot sa ulo ni Jun-Jun.
“Ate, padagdag ng sows ha, halo-halo—suka, matamis, at maanghang! Swabe!,” sabay hagod sa lalamunang nanglilimahid sa pawis at pulbos na sing-itim na ng uling sa batok ni Noy.

“Naku, ayan na ang pirata!,” sabay pahid ng nagsusumigaw na pawis sa may patilya gamit ang manggas ng sana’y putting uniporme.

“Tol! Dating gawi!” bati ni Noy kay Jun-Jun sabay sakay sa tricycle na dinadrayb ng ama. Tanging tango habang nabubulunan sa tatlong pirasong pishbol na nagging sagot ni Jun-Jun.


II. “Broom broom broom!”

“Papa, alam mo ba, hindi ko talaga maintindihan si Mam Andaya. Sabi nya magdala ng family picture, yung buo ang pamilya. Dinala ko yung piktyur natin habang natutulog si mama sa putting kahon sa likod natin ni Nina, aba! Nagalit! Hindi daw yun family picture, sentimyento ni Noy habang iniikot ang tali ng trumpo. Ang ama nama’y patuloy lang sa pagtahak sa maalikabok na daan patungo sa kanilang bahay.

“Bakit pa, dahil hindi kita ang langit sa piktyur, hidi na yun family piktyur?”


III. “Paubos na, Paubos na!

“Ate, anim na lang siguro tong baso, malapit na maubos. Bilangin mo na yan para bili ulit tayo ng asukal at tang.”

“Kanina ka pa bilang ng bilang dyan. Nagmamadali ka nanaman!”

“Ate naman, biyernes ngayon eh!” hirit ni Portia.

“O sya sya, sige, mauna ka na. Ako na lang dito. Dadaan na din ako kina Lenlen. Hindi pa kasi sinosoli nun yung Romance Novels ko,” pagpapaubaya ng nakatatandaang kapatid.

Pagkalapag ng telang nakatali ang apat na dulo, hindi pa man lumalapat ang kalansing ng barya sa munting mesa, abot langit na ang natakbo ni Portia.



IV. “Wala sa likod, wala sa harap…”

Tuwing sasapit ang araw ng Biyernes, may apat na batang hindi magkamaliw ang mga paa sa pagkaripas patungong likod bahay nina Aldos. Hindi pa man nagpapahinga si haring araw, ayan na at binubulabog na ng magkakaibigan ang paparating nitong katahimikan.

Bagamat likod bahay lamang ito nina Aldos, sya pa din ang huling dumadating sa paraiso ng limang munting anghel.

“Pagkabilang ng sampu, nakatago na kayo. Isa, dalawa, tatlo,” paumpisa ni Aldos.

Biglang maghahari ang katahimikan sa buong paraiso…

“Wala sa likod, wala sa harap…”

Unti-unting pumapaibabaw ang hagikgik ng apat na bubwit sa kani-kanilang lungga.

“Game?”

“Game!” sagot ni Noy.

Kung si Aldos ay walang absent sa pagiging late sa pagdating sa paraiso, ito namang si Noy ay walang mintis sa pagsagot ng “game” kung kaya’t agad na “Boom Noy! Save!” sigaw ni Aldos.

Sa paglalim ng gabi, siya ding pagtaas ng enerhiya ng mga bubwit. Mas malayo pa sa imahisyon ang kanilang nararating. Si Noy ang giya ng tawanan. Si Aldos naman ang punong tagapangasiwa sa nanunuyong lalamunan ng mga bubwit. Sina Portia at Nina ang awit ng hikbi mula sa pagkapikon sa asar ng mga bruskong kalaro. At si Jun-jun, kadalasang tahimik lang, ang gwardya ng grupo. Taga-sitsit kapag paparating na si Lolo upang sitahin sila sa paghingi ng walang permiso sa aratiles nito. Taga-“tama na” kapag may mumunting “ikaw kasi” at “andaya mo.”


V. Ang tricycle nina Noy

Ang magkapatid na Noy at Nina ay maagang naulila sa ina. Tanging ang amang si Joel ang natira sa buhay ng magkapatid. Si Joel at ang kanyang tricycle.



VI. Ang palamig ni Portia

Sabihin mang ordinaryo na ang sugarol na ama at labanderang ina, wala itong kaso kay Portia. Siya at ang kanyang ate, nagtitinda ng tang na may asukal at ilang gallon ng inigib na tubig. Nag-iipon para sa Romance Novel ng kanyang ate.


VII. Si Jun-Jun at ‘di mabuong limang pisong pishbol…


Sa araw araw, sampung piso ang baon ni Jun-Jun. Sapat na ito sa kanyang panglamang tiyan at panglamang pink na baboy. Dos kay pink na baboy, tres na palamig o di kaya’y ice tubig at limang pi… este kwatrong pishbol. Saktong sampung piso.


VIII. Sa harap ng likod ng bahay ni Aldos

Si Aldos ang lider ng grupo. Sya ang tag-isip ng bagong patakaran ng larong tagu-taguan. Siya ang kaisa-isang anak ni Aling Beth, isang biyuda na pinalad na maiwanan ng pension ng asawang sundalo sa Mindanao.


IX. Piggy bank

“Tweynti six, Tweynti seben, tweynti eight, tweynti nine…”

Patuloy sa pagbibilang si Lolo Tino. “Aba, nakadami pala ako ngayon. May pandagdag ako sa karton ko.”

“Lo! Uwi na kayo?” pahangos na tanong ni Jun-Jun.
“Pilyang bata toh!” Ano bang uwi? Saan?”
“Honga pala,” sabay kamot sa ulo. “Lo, bukas dun kayo sa may likod ng iskul pumwesto. Isasara kasi yang gate dyan. Pipintahan ata.”
“O sige, salamat iho,” mapagtalimang sagot ng matanda.

Sumunod na ang yabag ni Jun-Jun na biglang naudlot, pumihit pabalik kay Lolo Tino. Tanging ang kalansing ng piso ang narinig ng matanda at ang yabag papalayo muli ni Jun-Jun, patungong pishbolan.


X. Para kay Jun-Jun

Si Jun-Jun ay nag-iisang anak ni Mona, isang dating serbedora sa isang restawran sa kanto ng kanilang baryo. Dahil sa hindi sinasadyang pagsadya ng bata, ayun, ang kawawang Mona, pinalayas ng among babae, kasama ang isang pagkakamali—si Jun-Jun.

Lumaki si Jun-Jun sa buong pagkalinga ni Mona. Taliwas sa ibang pagkakamali, hindi sya pinagbuhatan ng kamay ni Mona. Ni minsan, hindi niya ito sinabihan na, “ikaw ang may kasalanan ng lahat ng ito. Malas ka sa buhay ko!” Walang ganitong linyang maririnig sa bahay nina Jun-Jun. May pagkalinga, pero walang kahit na anong salita mula sa ina. Lumaki siya sa isang piping pagkalinga.


XI. Get one-half sheet of paper, lengthwise!

Napakamot na lang si Noy nang mag-number ten na ay wala pa din syang nasusulat kundi 1–10. BLANGKO.

Halos tuwing may quiz, ganito ang eksena sa munting sulok ni Noy. May pagkakataon namang nakakapuntos,.. kapag art class.

Ala-singko ng hapon ay maingay na nangungulit si Nina sa amang si Joel habang hinihintay ang panganay na si Noy. Nakaangkas si Nina sa harap ng tricycle nila. Ganito ang madalas na eksena ng pamilya. Si Nina, kumakanta o di kaya’y nagpapabili ng paper doll, si Noy sa loob ng tricycle, nagtatali ng trompo o di kaya’y nirereklamo si Mam Andaya, at si Joel, tulala at nasa ibang dimension.


XII. Cliché but true

Gabi-gabing lasing ang ama ni Portia at ang kanyang ate habang ang ina ay dumadaing ng pananakit ng katawan. Pag-uwi ng ama, maghahanap ng makakain at magwawala kapag walang mahalungkat. Ang magkapatid, napapatalon sa gulat habang nagbabagsakan ang mga gamit sa bahay. Ang ina, nasa isang sulok, patuloy ang paghagod sa mga brasong niluti ng sabon at chlorox, tumitiim ang pagkaawa sa sariling pamilya.


XIII. Gifted child

Sa kanilang lima, si Aldos ang pinakamaswerte. Bagamat wala nang ama’y iniwanan naman siya at ang kanyang mommy ng maayos na matitirhan. Miyembro ng military ang ama ni Aldos. Humigit kumulang sa dalawampu’t limang taon ang pagsisilbi nito sa gobyerno at sa sambayanang Pilipino. Bilang isang matapat na tagapaglingkod, tinunton nya ang Mindanao at doon isinabuhay ang sinumpang tungkulin sa bayan. Mula sa isang linggong engkwentro, nakatanggap ng tawag si Aldos at ang kanyang ina mula sa kanyang ama. Pinapupunta sila sa Davao at doon sila magkikita para sa tatlong araw na bakasyon. Matapos makapag-empake ng gamit, ipinamalita pa ni Aldos sa kanyang mga kalaro ang pagbabakasyon nila at mariing iniggit ang mga ito.

Bakas ang tuwa sa ama ni Aldos nang Makita ang kanyang mag-ina. Walang inaksayang oras ang buong pamilya. Bawat minuto ay sinulit at siniguradong masaya ang bawat isa.

Tumagal ang ganitong bakasyon ng kanyang mag-anak. Minsan sa isang taon, nagpupunta silang Davao o Cebu o Guimaras. Kinalakihan na ito ni Aldos. Ngunit nang nagpaplano ang mag-ina na surpresahin ang ama sa Mindanao para sa kaarawan nito, isang balita ang sumira sa kanilang kasabikan. Umaga ng araw na yon, nag-aalmusal ang ama ni Aldos kasama ang tatlo pang military nang biglang may mag-amok sa restawran. Isang nawala sa sariling katinuan ay nagwasiwas ng kanyang itak at aksidenteng nabitawan ito sa tangke ng gas sa kusina kung saan, nakasandal ang ama ni Aldos. Dead on arrival ito. Bilang gantimpala mula sa gobyerno, binigyan ng sapat na pera ang naulila ng military upang makapagsimulang muli. Nakapagpatayo sila ng bahay at nagsimula ng maliit na sari-sari store. Ito na ang bumuhay sa mag-ina. Nakayaman iyong ipinagkaloob ng pamahalaan sa mga military dahil sila ay itinituring na alas ng Pilipinas. Mas may magagawa ang kanilang baril para sa bayan kaysa sa aklat at dunong na nahuhulma sa silid aralan.

XIV. Kabilugan ng buwan lalabas ang…

“…aswang, wala sa likod, wala sa harap,” patuloy ang pag-awit ni Portia sa bagot na bagot na dahil pangatlong beses na syang natataya.

“walo, syam.. syam at kalahati, sampu! Game?”

“Game!” sigaw ni Noy na noon ay nasa likod lang ng bakod na pinagsusubsuban ni Portia.

Lumalalim ang gabi at patuloy ang paglalaro ng magkakaibigan. Punong-puno ng tawanan ang buong kapaligiran. Maya-maya pa ay nagging tampulan ng biruan si Noy. Hindi maikaila na mahina talaga ang pick-up ni Noy. Medyo nahuhuli siya sa kanilang klase. Madali rin syang linlangin. Ngunit dahil sa kakulangan ng atensyon mula sa mga guro at samahan pa ng kakulangan sa libro at material na pang edukasyon, nagging mahirap para kay Noy ang paglago bilang isang estudyante.

Sa mga ganitong pagkakataon, lagging pumapaibabaw si Aldos sa biruan. Madalas, nagiging kakampi ng lahat si Noy at naiiwang alaskador si Aldos. Sya lang ang may ibubuga para mang-alaska sa kanilang lahat. Ngunit hindi naman natatapos ang kanilang paglalaro na hindi nagkakabati ang bawat isa.

Iniinda lamang ni Noy ang latay na idinudulot sa kanya ng pang-aasar ni Aldos. Dahil dito, isanasaisang tabi niya ang sakit ng bawat panlalait nito dahil kapag kasama naman niya ang mga ito, nagiging masaya sya kahit papano. Maging sina Portia, Jun-Jun, at Nina ay nagpapatirapa na lang kay Aldos para maging maayos ang lahat. Alam nilang lumalagpas na paminsan-minsan si Aldos sa pagiging lider nila pero ayos lang sa kanila para na lang walang away at para hindi sila maaway ng husto ni Aldos.

XV. …isa, dalawa… sampu!

Isang gabi, hindi nagustuhan ni Aldos ang sunod-sunod nyang pagkataya. Nang makahanap ng pagkakataon, umimbento sya ng laro kung saan, hindi na sya matataya. Ginamit nya ang pagkalider. Dahil sa mahina si Noy, sya ang kadalasang na-a-out at natataya. Bilang parusa sa out, binibigyan sya ng utos. Naging makapangyarihan si Aldos. Inutusan nya si Noy na umakyat sa puno ng mangga at ikuha sila ng napakaraming bunga nito. Habang umaakyat, inutusan ni Aldos sina Portia, Jun-Jun, at Nina na magtago. Nang mapansin ni Noy na wala na ang mga kalaro, dali-dali syang bumaba ng puno. Naipit ang paa niya sa isang sanga at nahulog sa puno. Habang tinitiis ang sakit, hinahanap nya ang mga kalaro. Sa pagsuot niya sa damuhan, kung saan naaninag nya ang kapatid na si Nina, napansin nya ang isang ahas na nakaakmang tuklawin ang kapatid. Hinila nya ito upang mapalayo kay Nina. Ngunit, sa kasamaang palad, nabagok ang ulo nya sa bato at sa pagkakahila nya sa ahas, sya ang natuklaw nito.



PROLOGUE
Maraming Pilipino ang nakakaalam sa problema ng bayan. Ngunit, para makaiwas sa gulo, nagbubulag-bulagan na lamang ang mga ito at tinitiis ang hirap na dulot ng mapang-abusong “lider” ng lipunan. Sa tagal ng pagbubulag-bulagang ito, unti-unti nang nagiging manhid ang sambayanan. Hindinatin kailangan ng geneal anaesthesia laban sa mapanakit na lipunan. Pagkilos at dunong ang susi sa magandang bukas. Papagyamanin ay silid aralan at kumilos ng may batayan.
Alamin ang priyoridad. Saan ka tutungo Pilipinas?

USOK....

Baguio City --- isang tourist spot. Isa sa mga ipinagmamalaking lugar sa Pilipinas. Magagandang tanawin, malamig na klima. Dinudumog ito ng mga tao hindi lamang ng mga Pilipino kundi pati na rin ng mga nagmula sa iba't ibang bansa. Tila ito isang larawan sa kwadra na tinitingala ng nakararami.

Ngunit sa pagdaan ng panahon, unti-unti itong nililisan ng kanyang ganda. Ang dati'y sariwang hangi'y ngayo'y nagiging hindi kaaya-aya. Halos kaunti na lamang ang pinagkaiba nito sa Maynila.

Kulay itim na ang bumabalot sa mga kalsada nito. Ang mga sasakyang bumabagtas sa mga kalye dito'y walang awang nagbubuga ng maitim na usok na maaaring magdulot ng kapahamakan sa bawat nagdadaan dito.

Ang mga tao ang mas lalong kaawa-awa. Maraming sakit ang maaring idulot ng polusyon ito. Hindi na nagagarantiyahan ang kalusugan ng mga ito.

Lalo na ang kabataan... Sila na walang muwang ay nalalagay sa peligro dahil sa mga halimaw na nagbubuga ng usok. Sila ang mga batang sana'y malayang nakakapaglakad habang masayang natatanaw ang kagandahan ng lungsod.

Katulong ng Pamunuang Panglunsod ng Baguio, nagsasawa ang Bantay Kalikasan Task Force ng pagdidisiplina sa mga motorista na nagpapalala ng sitwasyon ng polusyon sa lungsod. Layunin ng grupo na maibalik ang dating simoy ng hangin at dating ganda ng tanawin.

FERNANDEZ on BLOGGING

“Yes! Definitely, blogging is journalism,” Professor Rolando Fernandez, Editor-in-Chief of the Philippine Daily Inquirer, Northern Luzon Bureau says in the mini symposium of Journalism 113, On-line Journalism class this afternoon.

Fernandez stresses in his talk that blogging creates a new and advantageous venue not only for journalism but also for other fields of businesses. He adds that blogging can be a stronghold for the community press. He says that through blogs, many readers can access the news story on a community publication. Also, blogs can be updated from time to time unlike with the community publications which usually reach the readers once a week. And among all the strong points of blogging, blogging invites immediate reactions from the readers.

However, Fernandez explains that blogging is not that promising. Blogging entails knowledge on computers and economic considerations. "Of course, not all have an access to the internet, but many can," Fernandez says.

He predicts that in the next 3 to 4 years, there will be a boom in terms of accessing blogs. For him, blogging is another means of personal publication. Fernandez says that owning a television company or a publication firm ties up with the economic stability of a person. Not all can afford to have this kind of establishment, whereas with blogs, it is very much accessible to the public.

When asked about the competence of journalists as compared to bloggers, Fernandez says that "there is nothing special about journalist." He explains that the word "journalist" is just a name, which people have come to romanticize. He explains that if bloggers do the same thing as those of the "journalists" in terms of data gathering and information dissemination, he or she can be considered as "journalist." Still, the main point here is the accuracy of the writer and the ethics he or she applies in writing a story.

In addition, Fernandez says that blogging complements the media. He mentions about a columnist of Malaya who gets some ideas and tips from the news on the blogs for her column. This is because of the immediacy and accessibility characteristics that these blogs offer.

When asked on the issue of newspaper readership, Fernandez comments that "not in my lifetime will I see the death of newspapers in this country." Although he sees that blogs may overshadow the print publication, he still believes that newspapers have the staying power in the Philippines.

Ito ang Katotohanan...

Ang Pilipinas ay isang hulma ng lupa na napaliligiran ng tubig. Mayroon din itong mayayamang lupa dahil sa klimang tropikal dito. Sa mga kondisyong ito, pangingisda at pagsasaka ang mga pangunahing “komersyo” dito. Ang mga mangingisda natin ay buong tapang na sinusuong ang panganib na dulot ng kalawakan ng karagatan. Sa bawat pagpalaot ay hindi alintana ang walang kasiguraduhang pagbalik ng buhay sa kani-kanilang pamilya. Ang mga magsasaka naman ay buong sipag na binabata ang init ng araw at sakit ng katawan sa bawat pagyuko at pagbanat ng buto para lamang makarami ng maitanim at maani. Ngunit, ang mapait na katotohanan, hindi maipatikim man lamang ng mga mangingisda at magsasakang ito ang kanilang mga pinaghirapan. Ang banye-banyerang isda ay hindi man lamang makaabot sa bibig ng mga naghihintay na anak ng mga mangingisda. Ang masusustansyang gulay na inaani ng mga magsasaka ay hindi man lamang mailuto at maihapag ng mga ina sa kanilang mga nangangayayat na mga anak. Ito ang katotohanan… KAHIRAPAN...

Noong ika-27 ng Agosto ng taong kasalukuyan, nagsagawa ang Gawad Kalinga Benguet Chapter ng isang Docu-Fest sa Bulawagang Juan Luna ng Unibersidad ng Pilipinas Baguio. Limang dokumentasyon ng programang I-Witness ng GMA-7 ang ipinalabas na bukas sa para lahat ng mga estudyante. Ang limang dokumentasyong ito ay sumasalamin sa kahirapan ng buong Pilipinas. Pawang ang mga dokumentasyong ito ay may kurot sa aking puso at tila napaisip ako na napakaswerte ko dahil nakakain ako ng mahigit pa sa tatlong beses sa isang araw. Dito ko napagtanto na sa kalagayan ng aking mga kababayan, wala na akong karapatang magreklamo pa.

Ang dokumentasyon ni Kara David ay tungkol sa malnutrisyong nararanasan ng mga kabataan sa ka-Bicolan. Ngunit, hindi lamang sa Bicol ito nagaganap. Ito ay laganap sa buong kapuluan. Ayon sa isang artikulo sa Philippine Daily Inquirer, sinasabi na halos 10,000 sanggol sa isang taon ang posibleng mamatay pagkaanak pa lamang dahil sa matnutrisyon. Mayroon pang mga datos na inilahad ang United Nations Children's Fund o UNICEF sa artikulong ito ng PDI. UNICEF raises alarm on malnutrition in RP, INQ7
Ang dokumentasyon naman ni Raffy Tima ay tungkol sa pagkasira ng 8th wonder of the world-ang Banue Rice Terraces. Ipinapakita dito ang unti-unting pagiging komersyalisado ng mga katutubo dahil na din sa hirap ng buhay. Nasasalamin din ito sa unti-unting pagkasira ng hagdan-hagdang palayan na pinagsikapang itayo ng ating mga ninuno. Kulang sa pondo mula sa gobyerno ang isa sa mga rason. Kung hindi agad-agarang maaaksyunan ang suliraning ito, baka mabalewala lang ang kagandahan at kabuhayang biyaya ng rice terraces.

Samantala, ang dokumentasyon ni Maki Pulido ay tumatalakay sa pagiging kenshusei o trainee ng mga Pilipino sa Japan. Ang mga kababayan nating ito ay nangingibang bansa para kahit papaano’y maiusad ang kanilang naghihikahos na buhay. Mahirap at masakit sa kalooban ng bawat magulang ang malayo sa kanilang mga pamilya, ngunit kailangan nila itong tiisin para buhayin ang kanilang mga anak na naghihintay ng kaginhawahan.








Sa tipo ng isang immersion, ipinakita ni Jay Taruc sa kanyang dokumentasyon kung gaano kahirap ang magutom sa loob lamang ng anim na araw. Nakisalamuha siya sa mga pamilya na walang kasiguraduhan kung may mailalaman sa kanilang mga sikmura sa mga oras na dadating. Napipilitang mamulot na lamang ng mga maaaring pantawid gutom sa maduming Manila Bay.

At ang huling dokumentasyon ay kay Sandra Aguinaldo kung saan ipinakita ang buhay ng mga pamilyang nabubuhay sa takot at walang kasiguraduhan. Sila ay ang mga pamilyang pumapalaot ang mga ama para buhayin ang mga asawa’t mga anak. Marami na ang mga amang hindi nakabalik sa kani-kanilang mga pamilya ngunit hindi na ito alintana ng mga mangingisda. Tanging dasal at pag-asang makarami ng huli ang baon nila sa kalawakan ng karagatan.

Ang mga ito ay ang katotohan sa likod ng mga pahayag na umuunlad na ang bansang Pilipinas. Nasaan na ang aksyon na sinasabi ng gobyerno? Kung talagang umuusad ang Pilipinas laban sa kahirapan, bakit marami pa din ang nagugutom? Bakit madami pa din ang namamatay dahil sa malnutrisyon? Ayon sa kawani ng I-Witness, walang direktang pagsagot mula sa gobyerno ang nangyayari matapos ipalabas mga dokumentaryong ito. Mas maraming pribadong indibidwal ang nagmamalasakit at tumutulong sa mga kababayan nating naghihikahos. Mas may simpatya pa sila kaysa sa mga taong iniluklok ng bayan at silang mas inaasahan ng sambayanan.

VIPs sa SONA ni PGMA

Makulay, magarbo, wari’y isang piyesta at Santa Krusan. Noong ika-24 ng Hulyo ng taong kasalukuyan, nabalot ng palamuti ang Batasang Pambansa. Nagmistulang isang malaking entablado ang bulwagan ng mga mambabatas kung saan rumampa ang mga senador, konggresista, mga pulitiko at kani-kanilang asawa, at sinamahan pa ni Manny Pacquiao. Isa itong malaking palabas, parang fashion show ng mga trahe de boda at barong.
Isang malaking entablado, at ang tilon – ang bandila ng Pilipinas. Pumasok na ang bida, magarang pula ang suot na kitang kita kahit saang anggulo. BOGG!! Isang hudyat ng panimula ng palabas. Sumunod ang pagpupugay sa bandila at isang panalangin. At sa wakas, dumating na ang pinakahihintay ng mga bisita sa bulwagan, maging ng mga nasa kalsada, at kani-kanilang tahanan.
Dumating na ang takdang panahon, at wika nga ni House Speaker Jose de Venecia, “the real time has come.” Nagsimulang magpasalamat ang bida, nagbida at ibinida ang ilang panauhing pandangal sa bulwagan. Nagsimula siyang magtawag ng mga tumataginting na mga pangalan.
Una ay ang mag-lolong Ifugao – Ama Balunggat at Jacob na nabigyan daw ng titulo ng lupa sa Mt. Data. Mga ordinaryong tao, mga katutubo, istratehiya ng bida. Sumunod ang mga naglalakihang mga pangalan --- Maurice Domogan, Romeo Brawner, Presidente Fidel V. Ramos, Gov. Vic Gato, Army Commander Romy Tolentino, Sonny Belmonte, Lito Atienza, Jovito Palparan, Gwen Garcia, Rico Aumentado, Gen. Johnny Gomez, Rosette Lerias, Oging Mercado, Gen. Ben Dolorfino, Rudy Duterte, at Majority Leader Boy Nograles. Pawang mga bida para sa bida. Hindi pa nakuntento, may tinawag pang nagngangalang Lyn – isang ordinaryong nakapagtapos ng kolehiyo na nagpasalamat sa mga call centers dahil hindi na niya kailangang iwan ang pamilya at umalis ng bansa – istilo at istratehiya ng bida.
Sumunod pang tawagin ang mga nakaakyat sa Mt. Everest, mga nanalo sa Southeast Asian Games, nakilahok at nagwagi sa international beauty pageants, at ang bida sa lahat, ang people’s champ. At siyempre, hindi mawawala ang taong bayan na pinag-alayan niya ng “taus-pusong” pasasalamat.
Ito ang istratehiya ng bida, taliwas sa una niyang sinabi – “I am not here to talk about politics…” Puro pulitika ang naganap. Isang palabas na pinagbidahan ng pulitikal na pinuno para sa pulitikal na tagapagmasid. Pulitika, parang hanging bumabalot sa lahat. Pulitika sa mukha ng mga katutubo, pulitika sa mukha ng mga OFW, pulitika sa mukha ni Manny Pacquiao.

BANDILA: Isang Simbolo, Isang Impluwensya

Pilipinas – isang lupain ng sari-saring tradisyon. May nagsasabing walang kaisahan, walang sariling identidad. Ngunit, hindi ba’t ang pagkakaroon ng mraming kultura at tradisyon ang mas pumapaibabaw sa ating identidad?

Bandila – simbolo ng Pilipinas. May mga kulay na bughaw, puti, pula, at dilaw. Bawat kulay ay kumakatawan sa mga katangian ng bawat Pilipino bilang indibidwal, at bilang isang bayan.

Bandila – isang maliit na piraso ng tela na hinabi ng panahon. Maliit ngunit napakalaki ng ipinapakita at naopakalakas ng isinisigaw—PILIPINAS!

Sa ngayon, puro krisis ang “bumabandila” sa ating bansa. Sa bawat panig at sulok ay makakakita ng iba’t ibang krimen, kaso, alitan sa gobyerno, at maraming pang iba. Ang mga ito ay napapabatid sa publiko sa pamamagitan ng media sa anyo ng radyo, dyaryo, telebisyon, at marami pang iba. Ang mga pangyayaring ito marahil ang nagtutulak sa pamunuuan ng iba’t ibang anyo ng media upang mapagyabong ang kani-kanilang paraan ng pagpapahayag ng balita. Ang mga balitang ito ay maituturing na kabilang sa pangunahing pangangailangan ng mga tao. Ang pagkalap ng impormasyon hinggil sa isang bagay ay siyang maituturing sa mahalaga para sa iba.

Noong ika-3 ng Hulyo sa taong kasalukuyan, naglabas ang ABS-CBN ng panibagong palabas sa ilalim ng News and Current Affairs, ang BANDILA. Ito ay dinadala ng tatlong maituturing na haligi ng nasabing estasyon sa larangan ng pagbabalita – sian Korina Sancez, Henry Omaga Diaz, at Ces Orena Drilon.

Kapuna puna ang mga pinatingkad na mga kulay ng bandila ng Pilipinas sa kanilang pagbubukas ng programa. Sinamahan pa ito ng animation ng bandila na sumasabay sa ritmo ng mabigat na musika. Para sa akin, ito ay isang magandang stratehiya upang makuha ang atensyon ng mga manonood. Ang matitingkad na kulay ay tila sumisimbolo sa katatagan ng mga Pilipino. Kahit pa ilang problema ang dumaan, nagagawa pa din ng mga Pilipino na maging angat.

Ang programang ito ay malaki ang ipinagkaiba sa pinalitan nitong programa – ang Insider. Ang Insider noon ay basta inuulit ang mga naibalita na sa TV Patrol noong hapon ng araw na iyon. Magkaroon man ng pagbabago ay bahagya lamang at kung mayroon lamang na dagdag na detalye sa isang istorya. Pormal din ang pagkakapresenta ng Insider ng mga balita at tanging sa huli lamang nagkakaroon ng “impormal” na interaksyon sa pagitan ng daawang tagapagbalita.

Samantala sa BANDILA, tila ang nilalayon nilang ipakita ay ang pagsubaybay sa isang isyu ng 24 oras. Mayroon silang inuulit na mga balita ngunit nagbibigay sila ng updates hinggil sa mga isyung ito. Ipinapakita din ng programang ito ang pagtutok sa isang istorya kada-reporter. Ito ay pinagtitibay ng aktwal na pagsubaybay at pagrereport ng tatlo nitong news anchors. Ito ay nagpapakita ng mabigat na kredibilidad ng programa.

Sa kabilang banda, aking napuna ang pagtatangka ng BANDILA sa magkaroon ng “impormal” na pagpapahayg ng balita at interaksyon ng bawat host nito sa isa’t isa. Hindi nila ito matagumpay na nagampanan. Hindi nagging epektibo ang pamamaraan na ito ng pagpapahayg ng balita.

Ngunit sa kabuuan, masasabi kong epektibo ang buong palabas at nagagampanan ang mahusay na paghahayag ng mga impormasyon. Mahalaga ang hindi basta basta pag-uulit ng balita dahil bawat detalyeng nadadagdag ay maaaring magpalinaw ng isang isyu.

Jadewell vs. Yaranon

"This is just the start of war. And I can assure you that we will win this war."

This was Baguio City Mayor Braulio Yaranon's statement last July 06, which served as his "battle cry" against Jadewell Parking System.

This has been a very long story. It can be traced way back when Yaranon seated as Baguio’s new mayor in 2004. To eliminate pay-parking system was his very promise to the motorists in the city.

Many issues came. There were news that said Yaranon was not suspended. There were some that said that he could never be suspended. Even in the premises of the Department of Interior and Local Government, there were contingencies.

Jadewell Parking System filed a complaint against Yaranon for he was alleged to have grave misconduct and performed an abuse of power. This was due to Yaranon’s inciting the public of non-compliance to the said private parking system.

On June 26 this year, Executive Secretary Eduardo Ermita signed the suspension order of the city mayor. His sole basis was the filed complaint of Jadewell.

But the war did not end here. Last Saturday, Secretary Silvestre Afable Jr., the Cabinet Officer for Regional Development in the Cordillera or Cord resigned from his position as a protest for Yaranon’s suspension. He is the son of Cecile Afable, editor of Baguio Midland Courier, who is considered as a supporter of the city mayor. Mrs. Afable says that she will be leading an indignation rally on the 17th of July when President Gloria Macapagal Arroyo is going to visit the city. According to them, this will show how much their support for Yaranon is.

Still, Yaranon does not give up. He still claims that he is still the mayor of Baguio and he will do all necessary legal actions to retain his service to the city and its people.

This has been a pass-on story. The public, especially the media kept a sharp eye on this issue. I have two points in this story.

First, on the issue of the pay-parking system, I strongly agree that the citizens of Baguio City and in any other cities are entitled to use the roads freely but with discipline. In accordance with this, the motorists can use appropriate streets to park their cars. Why should there be a private parking system in almost all the main streets of the city?

Secondly, on the issue of Mrs. Afable’s lead of a rally. This shows how the journalists evolved and changed their “roles.” According to the ethics and canons of taste of the journalist’s code, a journalist should show no bias and must not engage in any affairs that may have conflict on the profession. But, Mrs. Afable is a living proof that personal opinion and social responsibility can never be separated from a person’s profession. So long as her stand does not affect her community newspaper’s duty to the public, I think there is nothing wrong with her stand on Yaranon’s case.